Bún riêu chay là một biến tấu đầy sáng tạo và hấp dẫn từ món bún riêu cua truyền thống, mang đến một trải nghiệm ẩm thực thanh đạm, chua dịu và thơm ngon, hoàn toàn phù hợp với những người yêu thích ẩm thực chay. Món ăn này không chỉ thể hiện sự tinh tế trong cách chế biến món chay Việt Nam mà còn giữ được hương vị đặc trưng, quen thuộc của bún riêu, đồng thời mang vẻ đẹp mắt với sắc đỏ của cà chua, dầu điều và màu xanh tươi mát của rau sống ăn kèm.
Bài viết hôm nay sẽ hướng dẫn bạn cách nấu bún riêu chay chi tiết nhất, cùng bỏ túi ngay nhé!
Mục lục [Hiển thị]
Chuẩn bị nguyên liệu cho bún riêu chay
Để tạo nên một tô bún riêu chay thơm ngon và chuẩn vị, việc chuẩn bị đầy đủ và lựa chọn nguyên liệu chất lượng là yếu tố vô cùng quan trọng. Bún riêu chay đặc biệt ở chỗ được chế biến hoàn toàn từ các nguyên liệu thực vật, rất dễ tìm mua và quen thuộc trong mọi căn bếp Việt. Dưới đây là bảng tổng hợp chi tiết các nguyên liệu cần thiết, giúp việc mua sắm trở nên dễ dàng và thuận tiện hơn.
| Nguyên liệu | Số lượng/Định lượng | Ghi chú (Mẹo chọn, vai trò) |
|---|---|---|
| Bún tươi | 1kg | Chọn bún dai ngon, không bị chua. |
| Đậu hũ chiên | 200g | Cắt miếng vuông vừa ăn, tạo độ dai giòn. |
| Đậu hũ non/trắng | 1 miếng | Tán nhuyễn hoặc xay sơ, là thành phần chính của riêu chay. |
| Sữa đậu nành không đường | 1 lít | Ưu tiên loại nấu thủ công để riêu kết tủa tốt hơn. |
| Nấm rơm | 150g | Gọt gốc, rửa sạch; 50g băm nhuyễn, còn lại cắt đôi; tạo vị ngọt và độ giòn. |
| Nấm đông cô (nấm hương) | 5 cái | Ngâm mềm, băm nhuyễn hoặc cắt lát; tăng hương vị umami. |
| Cà chua | 3-4 quả | Rửa sạch, cắt múi cau; tạo màu và vị chua thanh cho nước dùng. |
| Cà rốt | 1 củ | Gọt vỏ, rửa sạch, cắt khúc vừa ăn; hầm nước dùng ngọt tự nhiên. |
| Củ cải trắng | 1 củ | Gọt vỏ, rửa sạch, cắt khúc vừa ăn; hầm nước dùng ngọt tự nhiên. |
| Su su | 1 củ | Gọt vỏ, rửa sạch, cắt khúc vừa ăn; hầm nước dùng ngọt tự nhiên. |
| Hành boa rô (tỏi tây) | 1 nhánh | Rửa sạch, cắt nhỏ/băm nhuyễn; phi thơm, tạo mùi đặc trưng cho món chay. |
| Dầu điều | 2 muỗng canh | Tạo màu đỏ cam đẹp mắt cho nước dùng. |
| Nước cốt me/chanh/tắc | 1-2 muỗng canh | Tạo vị chua dịu, giúp sữa đậu nành kết tủa thành riêu. |
| Chao | 1-2 muỗng canh | (Tùy chọn) Tăng hương vị đặc trưng, béo ngậy cho nước dùng. |
| Hạt nêm chay | 1-2 muỗng canh | Gia vị cơ bản, tạo độ đậm đà. |
| Muối | 1/2 - 1 muỗng cà phê | Gia vị cơ bản. |
| Đường | 1-2 muỗng canh | Gia vị cơ bản, cân bằng vị chua. |
| Tiêu xay | 1/2 muỗng cà phê | (Tùy chọn) Tăng hương thơm.9 |
| Rau sống ăn kèm | 100g | Rau muống bào, bắp chuối bào, giá đỗ, xà lách, rau thơm (kinh giới, tía tô, ngò gai, húng quế); tăng hương vị và chất xơ.4 |
| Ớt tươi, chanh | (Ăn kèm) | Điều chỉnh vị cay và chua theo sở thích. |

Mẹo chọn nguyên liệu tươi ngon “Chuẩn vị”
Chất lượng nguyên liệu là nền tảng quyết định hương vị thanh đạm và độ ngon của món bún riêu chay. Khác với các món mặn thường có hương vị đậm đà từ thịt, món chay phụ thuộc rất nhiều vào sự tươi ngon và vị ngọt tự nhiên của rau củ, nấm và đậu phụ. Việc lựa chọn kỹ càng sẽ giúp món ăn đạt được hương vị chân thực và hấp dẫn nhất, tránh tình trạng nhạt nhẽo hoặc có mùi lạ.
Đậu hũ non/chiên: Nên chọn những miếng đậu hũ có màu trắng ngà tự nhiên, giống màu đậu nành, khi cầm lên thấy nhẹ tay, mịn màng và có độ đàn hồi tốt. Đậu hũ tươi ngon thường có mùi thơm đặc trưng của đậu nành. Tránh mua đậu có màu vàng bất thường, cảm giác nặng tay hoặc có mùi vôi (thạch cao), vì những loại này có thể chứa tạp chất và ảnh hưởng đến hương vị cũng như sức khỏe.
Các loại nấm (rơm, đông cô, đùi gà, bào ngư): Chọn nấm tươi, có mùi đặc trưng, không bị dập nát, chảy nước hoặc có mùi lạ. Đối với nấm rơm, nên chọn loại còn búp, tròn và hơi cứng khi bóp nhẹ. Nấm đông cô thì nên chọn loại có mũ vừa, úp chặt và màu hơi vàng nâu. Có thể linh hoạt sử dụng các loại nấm khác như nấm linh chi, nấm bào ngư tùy theo sở thích để tăng thêm hương vị và độ đa dạng cho món ăn.
Cà chua: Lựa chọn những quả cà chua chín đỏ mọng. Cà chua chín không chỉ mang lại màu sắc đẹp mắt cho món bún riêu mà còn giúp nước dùng có hương vị thơm ngon và đậm đà hơn.
Sữa đậu nành: Ưu tiên sử dụng sữa đậu nành được nấu thủ công thay vì sữa đóng hộp. Sữa đậu nành tự làm thường có độ đặc và chất lượng tốt hơn, giúp quá trình kết tủa thành riêu diễn ra hiệu quả và tạo ra phần riêu béo ngậy, hấp dẫn hơn.
Rau sống ăn kèm: Chọn các loại rau tươi xanh, không bị héo úa. Rửa sạch rau dưới vòi nước chảy và để ráo hoàn toàn trước khi ăn để đảm bảo vệ sinh và giữ được độ giòn ngon.
"Bật Mí" công thức nấu bún riêu chay đơn giản, đậm đà
Giờ là lúc "xắn tay áo" vào bếp và khám phá từng bước để tạo nên tô bún riêu chay thơm lừng, hấp dẫn, chinh phục mọi vị giác!
Bước 1: Sơ chế nguyên liệu
Bước sơ chế đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo hương vị và độ tươi ngon của món ăn. Sự chuẩn bị kỹ lưỡng từ đầu sẽ giúp các bước sau diễn ra suôn sẻ và món ăn đạt chất lượng cao nhất.
- Nấm: Nấm rơm cần được gọt sạch gốc, rửa kỹ. Lấy khoảng 50g nấm rơm băm nhuyễn để làm riêu, phần còn lại cắt đôi để cho vào nước dùng, tạo độ giòn sần sật. Nấm đông cô (nấm hương) ngâm nước cho mềm, sau đó rửa sạch và băm nhuyễn hoặc cắt lát tùy theo sở thích.

- Rau củ hầm nước dùng: Cà rốt, củ cải trắng, su su gọt vỏ, rửa sạch với nước và cắt thành các khúc vừa ăn. Những loại củ này sẽ là nền tảng tạo nên vị ngọt thanh tự nhiên cho nước dùng. Một số công thức cũng có thể sử dụng bắp hoặc mướp để tăng thêm độ ngọt và hương thơm cho nước dùng.

- Cà chua: Rửa sạch cà chua, bỏ cuống và cắt thành các múi cau đẹp mắt. Cà chua không chỉ góp phần tạo màu sắc hấp dẫn mà còn mang lại vị chua dịu cho món bún riêu.

- Hành boa rô: Rửa sạch hành boa rô, cắt bỏ phần rễ và thái nhỏ hoặc băm nhuyễn. Hành boa rô sẽ được dùng để phi thơm, tạo mùi đặc trưng cho món chay.

- Đậu hũ: Đậu hũ chiên cắt thành các miếng vuông nhỏ vừa ăn. Đậu hũ non có thể để nguyên miếng hoặc tán nhuyễn, tùy thuộc vào phương pháp làm riêu chay được chọn.

- Rau sống: Các loại rau ăn kèm như rau muống, bắp chuối, giá đỗ cần được rửa sạch kỹ lưỡng, để ráo nước và cắt nhỏ hoặc bào sợi tùy loại để dễ ăn và đẹp mắt.

Bước 2: Làm riêu chay "thần thánh" - Bí quyết tạo nên linh hồn món ăn
Phần riêu chay là linh hồn của món bún riêu, mang lại độ béo ngậy và hương vị đặc trưng. Có hai phương pháp phổ biến để làm riêu chay, mỗi cách mang lại một kết cấu và trải nghiệm riêng biệt, cho phép người nấu lựa chọn tùy theo sở thích và nguyên liệu sẵn có. Việc cung cấp nhiều lựa chọn như vậy giúp tối ưu hóa sự tiện lợi và đa dạng hóa trải nghiệm ẩm thực, đảm bảo rằng món ăn vẫn giữ được sự hấp dẫn dù theo cách nào.

Phương pháp 1: Riêu từ đậu hũ non và nấm băm (phổ biến nhất)
- Lấy miếng đậu hũ non cho vào tô và dùng muỗng tán nhuyễn cho đến khi mịn.
- Trộn đều đậu hũ đã tán nhuyễn với phần nấm rơm băm và nấm đông cô băm đã sơ chế ở Bước 1.
- Nêm vào hỗn hợp 1 muỗng cà phê hạt nêm chay, 1/2 muỗng cà phê muối và 1 muỗng cà phê đường. Trộn đều tay để gia vị thấm vào đậu và nấm.
- Bắc chảo lên bếp, cho một ít dầu ăn vào và phi thơm hành boa rô băm. Khi hành vàng và dậy mùi thơm, cho hỗn hợp đậu và nấm đã trộn vào xào. Đảo đều cho đến khi hỗn hợp săn lại và khô ráo thì tắt bếp.
- Mẹo nhỏ: Để phần riêu có độ kết dính tốt hơn và nổi thành từng mảng đẹp mắt khi cho vào nước dùng, có thể rây một chút bột mì lên bề mặt khi xào và đảo đều.
Phương pháp 2: Riêu từ sữa đậu nành kết tủa (tạo độ béo ngậy, giống gạch cua)
- Đổ 1 lít sữa đậu nành không đường vào nồi và đun sôi ở lửa vừa. Việc chọn sữa đậu nành nấu thủ công sẽ giúp quá trình kết tủa diễn ra hiệu quả hơn.
- Khi sữa bắt đầu sôi lăn tăn, nhẹ nhàng cho 1-2 muỗng canh nước cốt chanh, tắc hoặc me vào. Khuấy nhẹ nhàng theo một chiều cho đến khi sữa đông lại và tạo thành những mảng riêu trắng đục, trông giống gạch cua.
- Dùng rây hoặc vá có lỗ để vớt phần riêu kết tủa ra tô, để ráo nước. Giữ lại phần nước trong nồi, đây chính là một phần quan trọng của nước dùng bún riêu.
- Mẹo nhỏ: Để tăng thêm hương thơm đặc trưng cho riêu chay, có thể thêm vài giọt dầu mè hoặc tinh dầu hoa bưởi vào sữa đậu nành trước khi đun sôi.
Bước 3: Hầm nước dùng rau củ “Ngọt thanh tự nhiên”
Nước dùng là linh hồn của món bún riêu chay, và việc hầm rau củ là nền tảng để tạo nên vị ngọt thanh tự nhiên, đậm đà mà không cần dùng đến xương thịt. Đây là một bước quan trọng để đảm bảo món ăn giữ được sự thanh đạm đặc trưng của ẩm thực chay.
- Cho khoảng 1.5 - 2 lít nước vào một nồi lớn và đun sôi trên lửa lớn.
- Khi nước sôi, cho lần lượt các loại củ đã sơ chế như củ cải trắng, cà rốt, su su (hoặc bắp, mướp nếu có) vào nồi.
- Thêm khoảng 1/2 muỗng cà phê muối vào nồi và hầm trong khoảng 30 phút. Việc hầm kỹ sẽ giúp các loại rau củ tiết ra hết chất ngọt tự nhiên, làm cho nước dùng có vị thanh và sâu.
- Mẹo nhỏ: Để nước dùng được trong hơn và không bị lợn cợn, sau khi hầm đủ thời gian, có thể vớt bỏ bã rau củ và lọc lại nước dùng qua rây.
Bước 4: Nấu nước dùng bún riêu “Đậm đà khó cưỡng”
Đây là bước cuối cùng và quan trọng nhất để hoàn thiện hương vị đặc trưng của bún riêu chay, nơi các yếu tố vị giác hòa quyện để tạo nên một bản giao hưởng ẩm thực. Sự kết hợp giữa vị ngọt tự nhiên từ rau củ, vị chua dịu từ các loại quả, và hương thơm đặc trưng của các loại nấm cùng đậu phụ sẽ tạo nên "linh hồn" thực sự cho món ăn.
- Xào cà chua và tạo màu: Bắc một chiếc chảo khác lên bếp, cho 2 muỗng canh dầu ăn và 2 muỗng canh dầu điều vào, đun nóng. Phi thơm hành boa rô băm nhuyễn (hoặc hành tím nướng nếu sử dụng). Sau đó, cho cà chua đã cắt múi cau vào xào chín mềm. Việc xào kỹ cà chua không chỉ giúp món ăn có màu sắc đỏ cam đẹp mắt mà còn làm tăng hương vị đậm đà cho nước dùng.
- Kết hợp các nguyên liệu: Đổ phần cà chua đã xào vào nồi nước hầm rau củ đã chuẩn bị ở Bước 3 (hoặc phần nước còn lại từ việc làm riêu sữa đậu nành ở Bước 2, nếu áp dụng phương pháp đó). Tiếp theo, nhẹ nhàng cho phần riêu chay đã xào (hoặc riêu sữa đậu nành đã vớt) vào nồi. Thêm nấm rơm cắt đôi và đậu hũ chiên vào. Để món ăn thêm phong phú và đa dạng về kết cấu, có thể cho thêm tàu hũ ky chiên, chả chay hoặc các loại nấm khác tùy thích như nấm đùi gà, nấm bào ngư.
- Nêm nếm gia vị: Nêm nếm lại nồi nước dùng với 1/2 muỗng cà phê muối, 2 muỗng canh đường và 2 muỗng canh hạt nêm chay. Điều chỉnh lượng gia vị cho vừa khẩu vị.
- Tạo vị chua: Để có vị chua dịu đặc trưng của bún riêu, cho 1-2 muỗng canh nước cốt me, chanh, tắc hoặc giấm bỗng vào nồi. Khuấy nhẹ và nếm thử để điều chỉnh độ chua ngọt cho hài hòa.
- Bí quyết tăng hương vị: Một "bí kíp" nhỏ để món bún riêu chay có hương vị đậm đà, gần gũi với bún riêu cua truyền thống hơn là thêm 1-2 muỗng canh chao vào nước dùng. Chao sẽ mang lại độ béo ngậy và mùi thơm đặc trưng, làm tăng chiều sâu cho món ăn.
- Đun sôi lại nồi nước dùng và nấu thêm khoảng 3-5 phút để các nguyên liệu thấm vị, sau đó tắt bếp.

Bước 5: Hoàn thành & Thưởng thức
Việc trình bày món ăn không chỉ là nghệ thuật mà còn là một phần quan trọng của trải nghiệm ẩm thực toàn diện. Một tô bún riêu chay đẹp mắt, đầy đủ các thành phần và được ăn kèm đúng cách sẽ mang lại cảm giác ngon miệng trọn vẹn, từ thị giác đến vị giác, đồng thời thể hiện nét văn hóa ẩm thực Việt Nam.
Trình bày:
- Trụng sơ bún tươi qua nước sôi để bún mềm và nóng, sau đó xếp gọn gàng vào tô.
- Nhẹ nhàng múc phần riêu chay, đậu hũ chiên, cà chua và nấm đã nấu vào tô bún, sắp xếp sao cho đẹp mắt.
- Chan nước dùng nóng hổi ngập tô, đảm bảo bún và các nguyên liệu đều được ngấm nước dùng đậm đà.
- Cuối cùng, rắc thêm chút hành boa rô cắt nhỏ và ngò gai lên trên để tăng thêm hương thơm và màu sắc.
Ăn kèm:
- Thưởng thức bún riêu chay nóng hổi cùng các loại rau sống tươi mát đã chuẩn bị như rau muống bào, bắp chuối bào, giá đỗ, kinh giới, tía tô. Các loại rau này không chỉ bổ sung chất xơ mà còn tạo độ giòn, tươi mát, cân bằng hương vị cho món ăn.
- Để món ăn thêm tròn vị và phù hợp với khẩu vị cá nhân, có thể thêm một ít ớt tươi cắt lát và vắt chanh hoặc tắc tùy thích. Món ăn sẽ ngon hơn rất nhiều khi ăn kèm với muối ớt tắc, tạo nên sự kết hợp chua cay mặn ngọt hài hòa.
>>> Xem thêm:
Cách nấu lẩu chay đơn giản mà ngon.

"Bỏ túi" những mẹo hay giúp bún riêu chay ngon hơn gấp bội
Để món bún riêu chay không chỉ đơn giản là một công thức nấu ăn mà còn đạt đến độ "chuẩn vị" như nhà hàng, việc áp dụng những mẹo nhỏ dưới đây sẽ nâng tầm món ăn của bạn. Những bí quyết này được đúc kết từ kinh nghiệm thực tế, giúp người nấu khắc phục những vấn đề thường gặp và tối ưu hóa hương vị, biến một món ăn "đơn giản" thành một tác phẩm ẩm thực "chuyên nghiệp".
Mẹo làm riêu chay "chuẩn bài":
- Để phần riêu chay luôn mềm ngon và không bị khô sau khi xào, có thể thêm một chút nước lọc hoặc nước hầm rau củ vào trong quá trình xào. Điều này giúp riêu giữ được độ ẩm và thấm vị hơn.
- Khi làm riêu từ sữa đậu nành, điều quan trọng là phải hạ lửa nhỏ ngay khi sữa bắt đầu kết tủa và khuấy thật nhẹ nhàng theo một chiều. Việc này giúp tránh làm vỡ nát phần riêu, giữ cho chúng thành từng mảng đẹp mắt và béo ngậy.
- Để tăng thêm độ dai, giòn và phong phú cho phần riêu chay, người nấu có thể biến tấu bằng cách thêm các nguyên liệu khác như váng đậu chiên giòn hoặc tàu hũ ky chiên đã cắt nhỏ vào hỗn hợp riêu.
Mẹo nấu nước dùng "trong veo, đậm đà":
- Nước dùng là yếu tố cốt lõi của món bún riêu, quyết định phần lớn hương vị tổng thể. Do đó, hãy nêm nếm gia vị từ từ, từng chút một để đạt được hương vị chua ngọt hài hòa và ưng ý nhất.
- Trong quá trình hầm rau củ để lấy nước dùng, nếu muốn nước dùng có độ trong veo hấp dẫn, người nấu có thể lọc bỏ bã rau củ sau khi hầm xong.
- Khi nấu sữa đậu nành để làm riêu, cần khuấy thường xuyên để tránh sữa bị lắng xuống đáy nồi và cháy, gây ảnh hưởng đến hương vị của nước dùng.
- Nếu không ưa vị chua của me, có thể thay thế bằng nước cốt chanh hoặc giấm gạo/giấm bỗng. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng mỗi loại nguyên liệu tạo chua sẽ mang lại hương vị khác biệt nhất định cho món ăn.
- Việc chọn cà chua chín đỏ mọng không chỉ giúp nước dùng có màu sắc bắt mắt mà còn mang lại hương vị tốt nhất, ngọt tự nhiên và đậm đà hơn cho món bún riêu chay.
Lưu ý khi sử dụng viên gia vị bún riêu chay:
- Viên gia vị bún riêu chay là một giải pháp tiện lợi, giúp tiết kiệm đáng kể thời gian chế biến mà vẫn đảm bảo hương vị đậm đà, chuẩn vị cho món ăn.
- Thông thường, 1 viên gia vị được dùng cho khoảng 500ml nước, đủ cho khẩu phần 1 người ăn.
- Mặc dù sử dụng viên gia vị, người nấu vẫn nên xào cà chua chín và thêm các nguyên liệu chay tươi khác như đậu hũ, nấm để món ăn thêm phong phú về hương vị và kết cấu.
- Điều quan trọng là phải kiểm tra kỹ thành phần của viên gia vị để đảm bảo phù hợp với chế độ ăn chay nghiêm ngặt và tránh các thành phần gây dị ứng cho người sử dụng.
Bún riêu chay thực sự là một món ăn tuyệt vời, kết hợp hài hòa giữa hương vị thanh đạm, ngọt lành từ rau củ, vị chua dịu nhẹ, cùng phần riêu chay béo ngậy và các loại nấm dai giòn. Đây không chỉ là một bữa ăn ngon miệng, "đốn tim" mọi nhà mà còn giàu dinh dưỡng, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, phù hợp với nhiều chế độ ăn uống khác nhau.
Với cách nấu bún riêu chay ở công thức đơn giản, chi tiết và những mẹo nhỏ "bỏ túi" được chia sẻ trong bài viết này, Cách nấu hy vọng bạn sẽ có thể tự tay chế biến cho gia đình mình cùng thưởng thức.